AIAG & VDA FMEA YENİ FMEA YAKLAŞIMI

HEDEFLENEN İYİLEŞTİRMELER, YARARLARI VE FİNANSAL ETKİLERİ

PDF Formatında indirmek için tıklayınız.

Amerikan Otomotiv Grubunu temsil eden AIAG ve Alman Otomotiv Grubunu temsil eden VDA ortak bir çalışma grubu oluşturarak ve birkaç yıllık çalışma sonunda, üzerinde uzlaştıkları FMEA kitapçığını yayınlamak üzereler. Bu kitapçık her iki endüstri grubunun en iyi uygulamalarını kapsamakta olup, proses yaklaşımı ile beklentilerin karşılanmasını hedeflemektedir.

Yayın tarihi olarak 2019 yılı 2.yarısı olacağı Mart 2019 da açıklandı. Önceki AIAG FMEA El kitabı 4.versiyonun yerini alacak olan yeni el kitabı, otomotiv endüstrisi tedarik zinciri içerisinde yapacağı değişimler uygulayıcılar tarafından merakla beklenmektedir.

Yeni FMEA yaklaşımında temel amaçlar; kalite maliyetlerinin daha iyi yönetilmesi böylelikle maliyetlerin düşürülmesi, risklerin azaltılması, benzer proseslere uygulamaların sağlanması ile FMEA etkinliğinin ve verimliliğinin sağlanmasıdır.

FMEA Risk azaltma ve dengeleme maliyetlerinin azaltılmasında yardımcı olur.

FMEA takım bazlı sistematik bir risk analiz çalışmasıdır.

Ürün ve proses tasarım bazlı teknik risklerin niteliksel ve analitik metotlarla belirlenmesi, azaltılması ve dengelenmesi için yapılır. Ayrıca, hata önleme çalışmalarının APQP İleri ürün Kalite Planlaması faaliyetleri içerisinde uygulanarak durarak, müşteri memnuniyetini artırmasına yardımcı olmaktadır.

COPQ Kalitesizlik Maliyetleri belirleme çalışmalarında, maliyeti oluşturan kalite hatalarının neler olduğu belirlenirken, FMEA çalışmaları da COPQ ile ilgili hata kriterlerinin kaynaklarını belirleyerek, doğru önleyici faaliyetlerin tanımlanmasını sağlar.

FMEA Geliştirme Prosesi Hedefleri

–          Ürün için gerekli fonksiyonların ve proses için gerekli performansların net olarak tanımlanması,

–          Ürün ve prosesten beklenen fonksiyonun sağlanmadığında ortaya çıkacak sorunların tanımlanması,

–          Hata kriterlerinin değerlendirilmesiyle gerçekçi bir risk yaklaşımı geliştirmek, mevcut önlemeye ve keşfetmeye yönelik kontrolleri güçlendirmek,

–          Risk profilini temel olarak kullanarak daha iyi kararlar ve beklentileri karşılayacak uygun aksiyonları alabilmek.

Kalite Maliyeti ve FMEA Sinerji Etkisi

FMEA nın etkinliği, iç ve dış hataların kabul edilebilir limit seviyelerde kalması ile ölçülür. Eğer FMEA çalışması sonrası hatalar devam ediyor ise çalışma gözden geçirilmeli ve etkin olması sağlanmalıdır.

FMEA nın verimliliği, FMEA etkinliğini sağlamak için harcanan gayret, maliyet ve harcanan kaynakları göz önünde bulundurularak ölçülür. Bu ölçümde göz önünde bulundurulması gerekenler;

–          Çok disiplinli FMEA ekibinin çalışmaları yapmak, gözden geçirmek ve güncellemek için harcadığı süre,

–          Çok disiplinli FMEA ekibin nitelikliliğini oluşturmak için yapılan yatırım,

–          Hedeflenen kalite performansını gerçekleştirmek için yapılana yatırımlar, önleme ve keşfetmeye yönelik kontrollerdeki iyileştirme çalışmalarının maliyeti.

COQ Kalite Maliyetinde; iç dış hata maliyeti ve hata önleme maliyeti dengesi çok önemlidir!

Geleneksel olarak kalite maliyetini etkileyen 4 ana unsur;

–          Önleme maliyetleri; Hata önleme için yapılan tüm aktivitelerle ilişkilidir. Eğitim, denetim ve FMEA geliştirme çalışmalarını bu kapsamda değerlendirebiliriz.

–          Test ve Değerlendirme maliyetleri; Ürün ve proses için yapılan test, laboratuvar analizleri, izleme ve değerlendirme maliyetleridir.

–          İç Hata maliyetleri; Organizasyon içinde meydana gelen iç hataların maliyetleridir. COPQ Kötü Kalite Maliyeti kategorisinde yer alır. Iskarta maliyeleri, yeniden işlem, ayıklama ve yüksek ıskarta oranları nedeniyle hafta sonları yapılan fazla mesailer, fazla çalışan makine maliyetleri yine bu kapsamda değerlendirilir.

–          Dış Hata Maliyetleri; Organizasyonun satış yaptığı ürünlerden kaynaklanan maliyetlerdir, istenilen müşteri gerekliliği sağlanamadığı için oluşur. Garanti maliyetleri, müşteri iadeleri, ayıklama ve geri çağırma maliyetleri dış hata maliyetidir. COPQ Kötü Kalite Maliyeti kategorisinde yer alır.

FMEA YAYGINLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI

Benzer Ürün ve Prosesler İçin Değerlendirme (Etkinlik & Verimlilik)

Yeni ürün ve proseslerde FMEA etkinliğinin ve verimliliğinin değerlendirmesi, benzer ürün ve proseslerdeki COQ Kalite Maliyetinin izlenmesi ile yapılabilir. Mevcut Kalite maliyeti seviyesi yeni ürün ve prosesler için temel teşkil edecektir. Peki, aynı kalite maliyeti seviyesini kabul mü edeceğiz, yoksa iyileştirme mi amaçlayacağız. Kalite performans hedefini gerçekleştirmek için, çok disiplinli ekiple yeni ürün ve proses FMEA gözden geçirilip, yeni fonksiyon, yeni hata kriterleri, hata sebepleri değerlendirilerek, ihtiyaç doğrultusunda önleyici ve tespit edici kontroller güçlendirilmelidir.

Kalite Maliyeti ve FMEA Arasındaki Temel Bağlantı:

FMEA çalışmasına Kalite maliyeti hedefini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyarken, mevcut Kalite Maliyeti performans değerini de benzer ürün ve proseslerdeki FMEA risk değerlendirmesi için kullanırız.

AIAG & VDA FMEA El Kitabının temel amacı FMEA çalışmasının güçlendirilmesidir.

AIAG & VDA FMEA DEĞİŞİKLİKLER & BEKLENİLEN FAYDALARI NELERDİR?

NEDEN REVİZYON GEREĞİ DUYULDU?

FMEA el kitabı, otomotiv tedarik zinciri sürekliliğini sağlamak amacıyla güncellenmiştir. AIAG & VDA  el kitabı, kompleksleşen müşteri özel istekleri ve düzenlemelerini dikkate alarak, daha güçlü metotlar kullanarak, ürün ve proses risklerini adresleyerek daha yenilikçi ürün üretilmesini amaçlamaktadır.

AIAG ve VDA en iyi uygulamalarını içeren yeni FMEA metodu, ortak yayın bir el kitabı olarak, proses odaklı yaklaşımla dizayn ve proses FMEA çalışmalarını geliştirecek ve her iki endüstri grubu gerekliliklerini karşılayacak şekilde tasarlanmıştır.

FMEA 7 ADIMDA GELİŞİM YAKLAŞIMI

AIAG &VDA FMEA El kitabındaki en büyük değişiklik, 7 Adımda gelişim yaklaşımıdır. Bu 7 adımlı yaklaşım, teknik risklerin hassas, ilişkili ve tam olarak ele alınarak dokümante edilmesi için bir çerçeve şablon sunar. Bu yeni şablon, hata modlarını ve potansiyel sebeplerini teknik terimlerle tanımladığı için hassastır. Hata etkileri ile hataların oluşturacağı sonuçları ilişkilendirir. Son olarak, üst seviye alt seviye unsurlara odaklanıp, riskleri kapsamlı bir şekilde gözden geçirir.

FAYDALARI:

7 Adım yaklaşımı oldukça yapılandırılmış ve yüksek yetenekli araçlarla donatılmıştır. Bu sayede çok disiplinli FMEA ekibinin etkinliğini ve verimliliğini artırmaktadır.

–          Kapsamlı yaklaşım tarzı ile daha fazla risk adreslenebilir.

–          Çok disiplinli çalışma olan FMEA çalışması yeni yaklaşımla birlikte, teknik kılavuzları ile odaklanmamış beyin fırtınaları yerine daha derin teknik bir çalışma ortamı sağlayarak, ekibin FMEA ile ilgili hevesinin kırılmasını engeller.

–          Üst yönetimin gerekli aksiyonları kavramasını, gözden geçirmesini ve teknik risklerin azaltılması için kaynak sağlamasına olanak verir.

GELİŞMİŞ FMEA PLANLAMA & HAZIRLIK

Diğer büyük değişiklik, FMEA gelişiminin 1.adımı olarak geliştirilmiş FMEA Planlama ve Hazırlık aşamasıdır. FMEA kapsamını belirlerken planlama ve hazırlık her zaman bir parçası olmuştur, AIAG &VDA FMEA el kitabı bu faza ayrı bir önem vermektedir.

FMEA Planlama ve Hazırlık aşaması için açıkça ifade edilen örnek unsurlar;

–          Risk analiz sınırlarının belirlenmesi (ne dahil edildi, ne hariç tutuldu)

–          5T Uygulamaları (InTent, Timing, Team, Task, Tools)  Amaç, Zamanlama, Ekip, Görev, Araç

–          Öğrenilmiş dersler göz önünde bulundurularak FMEA risk temel dayanaklarının belirlenmesi

–          Rol ve sorumluluklarının net olarak belirlenmesi (yönetim, teknik lider, ekip üyesi)

FAYDALARI:

Gelişmiş planlama ve hazırlık, çok disiplinli FMEA ekibinin odaklanma eksikliği kaynaklı zaman kayıplarınızın oluşmasını engelleyecektir. (Biz neden buradayız?, Şuan irdelediğimiz teknik risk nedir?, Kim neyi yapacak?)

Genel hatları ile FMEA çalışmasında öğrenilmiş derslerin kullanılmasının faydaları;

–          Çalışan sirkülasyonu ve emeklilik kaynaklı bilgi kaybı nedeniyle geçmiş hataların muhtemel tekrar etme riskini azaltır.

–          Benzer ürün ve proseslerin FMEA çalışmalarına referans teşkil ederek zaman kazanılmasını sağlar.

–          Pratik olarak FMEA konsepti oluşturur ve yaşayan bir doküman olmasını sağlar.

–          Öğrenilmiş derslerin standartlaştırılmasında, kaynakların yönetim tarafından belirlenmesi ve tahsis edilmesi konularını netleştirir.

ARTIRILMIŞ KRİTER YAPISI

Yeni FMEA el kitabı Şiddet, Olasılık ve Keşfedilebilirlik seviyelerinin derecelendirilmesinde kullanılacak daha spesifik kriterler içermektedir. Mevcut önleme ve tespit etmeye yönelik kontrollerin etkinliğinin doğrulanması, ürün ve proses deneyimleri ve hata yakalama metotlarının olgunluğu kriter olarak ilave olmuştur ve FMEA çalışmasında göz önünde bulundurulacaktır.

İlave olarak, AP Aksiyon Önceliği, RPN Risk Öncelik Göstergesinin yerini almıştır. S Şiddet, O Olasılık ve D Keşfedilebilirlik derecelendirmeleri tekil olarak olabildiği gibi üç faktörün kombinasyonu olarak yapılarak, risk-düşürme aksiyon önceliğini belirlemek için Yüksek, Orta ve Düşük olarak değerlendirilmektedir. Bir yüksek öncelikli risk, önleme veya keşfetmeye yönelik kontrollerin geliştirilmesi için bir risk düşürme aksiyonu veya mevcut kontrollerin niçin uygun görüldüğünü doğrulayan bir talep anlamına gelir.

FAYDALARI:

AP Aksiyon önceliği seviyesi, Şiddet, Olasılık ve Keşfedilebilirliğin kombinasyonu olarak hata önleme sistemlerini destekler. Şiddet ve olasılık orta önem derecesinde, yakalamaya yönelik kontroller etkili olsa dahi, aksiyon önceliği Yüksek veya Orta olarak değerlendirilebilir.

Yeni FMEA aksiyon odaklıdır. Hata önleyici sistemlerin yaygınlaştırılması, Aksiyon Önceliğinin yüksekten orta seviyeye, ortadan düşük seviyeye indirilebilmesi için en hızlı yöntemdir.

YENİ FMEA İLE GELEN BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER

Belirtmiş olduğumuz değişikliklere ilave olarak gelen diğer büyük değişikler şöyle özetlenebilir;

Yeni FMEA anlayışını göz önünde bulundurarak,

Güçlü, sağlam bir FMEA çalışması için gerekenler:

–          FMEA amaç, hedef ve sınırları belirlenmelidir.

–          Teknik risklerin açık, doğru, gerçekçi ve tam olarak dokümante edilmesi için standart belirlenmelidir. Bu bir talimat, checklist olabilir, prosedür olabilir ama ihtiyacı karşılamalıdır.

–          Üst yönetimin FMEA geliştirme prosesinden beklentileri, taahhüttü vurgulanmalıdır.

–          Korunması gereken Know-How konuları varsa netleştirilmelidir.

–          Yeni FMEA el kitabı ile tanımlanmış FMEA çalışmasına geçiş stratejisi belirlenmelidir.

–          FMEA çalışmasında temel teşkil edecek organizasyonel bilgi ve öğrenilmiş dersler derlenmeli ve kullanılmalıdır.

–          Her iki FMEA çalışmasında da analiz edilen özellikler için aynı hata etkisi göz önünde bulundurularak, Dizayn FMEA ve Proses FMEA arasında korelasyonu sağlanmalıdır.

–          FMEA Proje planlama yaklaşımı için 5T kriterleri uygulanmalıdır;

InTent – Amaç: Ekiple birlikte çalışmanın amacı ve kapsamı netleştirilmelidir.

Timing – Zamanlama: Çalışma APQP İleri Ürün Kalite Planlaması Fazları ile uyumlu olmalıdır.

Team – Ekip: Rol ve sorumluluklar belirlenmelidir.

Task – Görev: 7 Adımlı FMEA yaklaşımı kullanılmalıdır.

Tool – Araç: Örnek çalışmalar, firmanızda FMEA çalışması için belirlenmiş olan yazılım ve hesap tabloları kullanılmalıdır.

DİZAYN FMEA

DFMEA 1. Adım Planlama ve Hazırlık

DFMEA 2.Adım Yapısal Analiz.

DFMEA formu ürün sistem yapısını anlama ile başlar. Dizayn çalışması; sistem, alt sistem, parça ve komponent alt kırılımına kadar sonraki üst seviye, sonraki alt seviye formda tanımlanır.  Yardımcı diyagramlar, yapısal analiz araçları (Block Diagram, Structure Tree) DFMEA çalışması öncesi temin edilmelidir.

DFMEA 3.Adım Fonksiyonel Analiz.

Bir fonksiyonun tam olarak derinlemesine anlaşılması sağlanmalıdır. Fonksiyon analizi için gerekli analiz araçları temin edilir. (P diyagram)

DFMEA 4.Adım Hata Analizi

Konsept Hata Tipi ve hata zinciri modeli daha kapsamlı olarak hatalar tanımlanır ve FE Hata Etkisi, FM Hata Modu, FC Hata Nedeni arasındaki tutarlılıklara dikkat edilir.

DFMEA 5.Adım Risk Analizi

Önleyici kontroller ve yakalamaya yönelik kontroller yaklaşımında değişiklik olmuştur. Önleyici kontrollerin ve yakalamaya yönelik kontrollerin etkinliğinin onaylanması, olasılık ve tespit puan değerlendirmesi öncesi yapılmalıdır. Daha belirgin değişiklik, Şiddet, Olasılık ve Tespit puanı seviye kriterlerinde ve DFMEA Risk önceliği göstergesi yerine DFMEA Aksiyon Önceliğinin alması olmuştur. Düşük, Orta ve Yüksek Aksiyon Önceliği seviyeleri aksiyon alınacak risklerin öncelik sıralamasında kullanılır.

DFMEA 6.Adım Optimizasyon

Tavsiye edilen aksiyonun yerini, hata önleyici aksiyon ve hata yakalamaya yönelik aksiyon almıştır. Form üzerine Durum sütunu ilave edilmiştir. Durum sütunu; planlanmış, karar verilmiş veya yaygınlaştırma bekliyor, tamamlanmış ve plandan çıkarılmış faaliyet seçeneklerini içermelidir. Alınan Aksiyon sütununda ise aksiyon kanıtı yer almalıdır.

DFMEA 7.Adım Sonuçların Yayınlanması

Yönetime ve müşteriye Fmea çalışması sonuçlarının raporlanması.

MSR İzleme ve Sistem Reaksiyonu

FMEA kitapçığında MSR İzleme ve Sistem Reaksiyonu olarak adlandırılan komple yeni bir bölüm yer almaktadır. FMEA MSR İzleme ve Sistem Reaksiyonu son kullanıcı (sürüş) operasyonları esnasında hatayı yakalayabilir ve Orijinal Yüksek Öncelikli hata etkisini DFMEA da tanımlandığı gibi risk seviyesi düşük operasyon seviyesine getirir.

PROSES FMEA

PFMEA 1. Adım Planlama ve Hazırlık

PFMEA 2.Adım Yapısal Analiz.

Üretim prosesleri için daha detaylı analizler eklenmiştir.

PFMEA nın Odaklanılmış Elamanı: Operasyon sıra / istasyon numarası ve operasyonun adı.

Sonraki Üst Seviye Proses: Göz önünde bulundurulacak proses sistemi (tüm üretim prosesleri)

Sonraki Alt Seviye Proses: 4M faktörleri göz önünde bulundurulur (Ishikawa yaklaşım temelli)

Ekip üyelerinin, İnsan, Makine, Malzeme, Metot kategorilerini, hata sebeplerini tam bir liste halinde göz önünde bulundurarak çalışmayı yürütmesini sağlar.

PFMEA 3.Adım Fonksiyonel Analiz.

Fonksiyonları ve gerekliliklerini sonraki üst seviye ve sonraki alt seviye ile ilgili olarak tanımlamak için ilave edilmiştir. Bu destek, hata etkilerinin ve hata sebeplerinin net ve tam olarak tanımlanması ile gerçekleşir.

PFMEA 4.Adım Hata Analizi

Potansiyel hata modu terimi değişmiş, odaklanılmış elemanın Hata Modu terimi olarak tanımlanmıştır. Hatanın potansiyel etkisi terimi değişmiş olup, sonraki üst seviye elemandaki ve/veya araç son kullanıcısındaki Hata Etkisi olarak PFMEA da yer almaktadır. Potansiyel Hata Sebebi de, İş Elemanının Hata Sebebi olarak değiştirilmiştir.

PFMEA 5.Adım Risk Analizi

Sınıflandırma terimi Özel Karakteristik ve Süzme Kodu olarak değiştirilmiştir.

Olasılık terimi Hata Sebebinin Olasılığı ile değiştirilmiştir.

Olasılık derecelendirmesi artık, mevcut önlemeye yönelik kontrolleri belirlemede yol gösteren, hata sebebinin oluşum öngörüsü olarak tanımlanmıştır.

Mevcut proses kontrol – Önleyici, Hata Sebebinin Mevcut Önleyici Kontrolü olarak değişmiştir.

Mevcut proses kontrol – Tespit, Hata Sebebinin veya Hata Modunun Mevcut Tespit Edici Kontrolü olarak değişmiştir.

Tespit, Hata sebebi veya Hata Modunun Tespiti olarak değişmiştir.

Tespit artık üç farktör esaslıdır, bunlar; tespit metodu olgunluk seviyesi, tespit imkanı ve tespit yeteneğidir.

AP Aksiyon Önceliği, RPN Risk Öncelik Göstergesinin yerini almıştır. Düşük, Orta ve Yüksek Aksiyon Önceliği seviyeleri aksiyon alınacak risklerin öncelik sıralamasında kullanılır.

PFMEA 6.Adım Optimizasyon

Tavsiye edilen aksiyonun yerini, hata önleyici aksiyon ve hata yakalamaya yönelik aksiyon almıştır. Form üzerine Durum sütunu ilave edilmiştir. Durum sütunu; planlanmış, karar verilmiş veya yaygınlaştırma bekliyor, tamamlanmış ve plandan çıkarılmış faaliyet seçeneklerini içermelidir. Alınan Aksiyon sütununda ise aksiyon kanıtı, özel karakteristikler ve açıklamalar yer almalıdır.

DFMEA 7.Adım Sonuçların Yayınlanması

Yönetime ve müşteriye Fmea çalışması sonuçlarının raporlanması.

Kaynak:  aiag.org  / plexusintl.com / omnex.com / vda-qmc.de

Yayın Tarihi: 07.04.2019

Tüm Hakları Saklıdır.