CQI-30 KAUÇUK KALIPLAMA PROSES DENETİMİ EĞİTİMİ- RUBBER MOLDING

CQI-30 KAUÇUK KALIPLAMA PROSESİ

EĞİTİM İÇERİNDEN BAŞLIKLAR

POLİMER YAPISI VE TEKNİK BİLGİLENDİRME

MİKSER PROSESİ VE GEREKLİLİKLERİ

KAUÇUK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

KAUÇUK KALIPLAMA TEKNİKLERİ

KALIPLAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

CQI-30 SORU LİSTELERİNİN İNCELENMESİ

 

EĞİTİMDE: POLİMER YAPISI VE TEKNİK BİLGİLENDİRME, MİKSER PROSESİ VE GEREKLİLİKLERİ, KAUÇUK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ, KAUÇUK KALIPLAMA TEKNİKLERİ, KALIPLAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR, SORU LİSTELERİ TANITIMI, KALIP HATA ANALİZ METODU, DENETİM SORU LİSTESİ İLE ÖRNEK DENETİM YER ALMAKTADIR.

CQI-30 Özel Prosesinin amacı:
Kauçuk İşleme Sistemi Değerlendirmesi – Karıştırma ve Kalıplama, sürekli iyileştirme sağlayan, kusur önlemeyi vurgulayan ve tedarik zincirindeki değişkenliği ve israfı azaltan bir kauçuk karıştırma ve kalıplama yönetim sisteminin geliştirilmesidir. Kauçuk İşleme Sistemi Değerlendirmesi – Karıştırma ve Kalıplama, otomotiv üretimi ve servis parçası organizasyonları için kauçuk karıştırma ve kalıplama yönetim sistemine ortak bir yaklaşım sağlamayı amaçlamaktadır.

 

CQI-30, ham maddelerin satın alınmasından, kauçuk karışımının tartılmasına, oluşum kontrolüne, karıştırılmasına, bitirilmesine ve test edilmesine kadar, kauçuk karıştırma yönergeleriyle birlikte kauçuk kalıplamaya uygulanan süreçleri içerir. Muayene ve test etme, tesis ve ekipman için en iyi uygulamalar, sıkıştırma, transfer ve enjeksiyonlu kalıplama ve alt tabaka hazırlıkları hakkında rehberlik de dahildir.

 

KAUÇUK YAPISI – POLİMER TEKNOLOJİSİ
Çapraz bağlanmamış ancak çapraz bağlanabilme özelliğine sahip yani vulkanize olabilen polimerlerdir. Üzerine mekanik kuvvet uygulandığında başlangıçtaki boyutunun 5-10 katına kadar uzayabilen, anak kuvvet kaldırıldığında tekrar başlangıçtaki biçim ve boyutlarını alır.


CQI NEDİR:
AIAG Özel Proses Girişiminin hedefi, “Özel Prosesler”deki bileşenlerle ilgili reklamasyonların, dökülmelerin, geri çağırmaların ve garanti taleplerinin azaltılmasıdır.
Özel Süreç Girişimi, en iyi uygulamalara dayalı olarak değerlendirmeler geliştiren ve sürekli iyileştirme için bir araç sağlamak üzere tasarlanan, kusurların önlenmesini ve tedarik zincirindeki çeşitliliğin ve israfın azaltılmasını vurgulayan bireysel çalışma gruplarından oluşur.

Kuruluş, Kauçuk Prosesi sisteminde tanımlanan şartlara uygunluğun kanıtı olarak kayıtları tutmalıdır. Değerlendirmede 13 farklı Kauçuk Prosesi türü için 5 farklı soru tablosu kullanılmaktadır. Değerlendirme kayıtları önemlidir ve saklanması gerekir. Bu kayıtlar, aşağıdaki gerekliliklere uygunluk gerektiren herhangi bir müşteri tarafından incelenmek üzere hazır bulundurulmalıdır.

Kauçuk Prosesi Sistemi Değerlendirme Hedefleri Kauçuk Prosesi’nin amacı, Kauçuk Prosesi yönetim sisteminin geliştirilmesidir. İyileştirme, hataların önlenmesi ve tedarik zincirindeki varyasyon ve israfın azaltılmasına vurgu yapar. Kauçuk Prosesi, uluslararası kabul görmüş bir kalite yönetim sistemi ve uygulanabilir müşteriye özel gereksinimler, Kauçuk Prosesi yönetim sistemleri için temel gereksinimleri tanımlar. Kauçuk Prosesi, otomotiv için Kauçuk Prosesi yönetim sistemine ortak bir yaklaşım sağlamayı amaçlamaktadır Üretim ve servis parçası organizasyonları dahildir.

 

Doğal kauçuk Hevea Brasiliensis isimli kauçuk ağacının özsütü olan lateksinden elde edilen maddedir. Ağacın kabuğu hafifçe yarılınca akan bu sütsü madde akarken hemen donduğu halde yumuşaklığını kaybetmiyor. Buradan elde edilen polimer poli(cis-1,4-izopren) polimeridir [cis-poliizopren veya poli(cis-izopren) de denir]. Bu nedenle doğal kauçuğun monomeri olan izoprenden çıkılarak sentetik yolla elde edilmektedir.

Doğal kauçuğun orijinali, adına lateks denilen sütsü koloidal bir süspansiyondur. Lateks bir termoplastikdir. Kauçuk, doğal halinde çapraz bağlı olmayan ancak çapraz bağlanabilme özelliğine sahip polimerlerdir. Esnek, aşınmaya dayanıklı ve su geçirmez özelliklere sahiptir. Vulkanizasyon veya çapraz bağlanma öncesi plastik vulkanizasyon sonrasında elastik özellik gösterirler. Kauçuk ağaçlarının plantasyonlardaki ekonomik yaşam ömrü yaklaşık 32 yıldır. Kauçuk ağacının optimum büyümesi için iklim şartları aylık 25°C ile 28°C sıcaklığa sahip yaklaşık 20°C ile 34°C sıcaklık aralığını içerir. Yaklaşık 80% kadar yüksek atmosferik nem içerir. Güçlü rüzgarların olmadığı ve çok yüksek oranda parlak güneş alabilen iklimlere ihtiyaç duymaktadır.
Kaynakça: https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=62652

 

 

Vulkanizasyon, 1839’da Charles Goodyear tarafından keşfedilen bir kimyasal-teknik yöntemidir. Bu yöntem kauçuğun ya da benzer polimerlerin, kükürt veya diğer eşdeğer kükürtleyicilerin ilavesiyle daha dayanıklı malzemelere dönüştürülmesi işlemidir.
Yöntemi
Kükürt ile (n = 0, 1, 2, 3 …) vulkanizasyona girmiş iki poliizopren zincirinin (Mavi veYeşil ile gösterilmiş kısımlar) şematik sunumu ve Sülfür köprüleriyle bağlantıları. Vulkanizasyon işlemi için ham kauçuk, kükürt ya da bileşiminde Kükürt içeren dikükürt klorid kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra tepkimenin hızını artırmak için katalizatör olarak 2-merkaptobenzotiyazol ya da tetrametil tiuram disülfit kullanılmaktadır. Aynı zamanda başka alternatif katalizatörler olan çinko oksit ve yağ asitleri de bu yöntemde kullanılmaktadır. Bu kimyasal maddeler dolgu maddesi ile beraber ısıtılır.[1] Günümüzde bu işlemde genel itibarıyla % 1,8 -2,5 arasında kükürt kullanılır[2] ve bunun yanı sıra bu işlemin yapıldığı sıcaklığada dikkat etmelidir. Bu yöntemde işlemin sorunsuzca yürümesi için sıcaklık 120 bis 160 °C arısında olmalıdır. Burada uzun zincirlere sahip Kaukçuk molekülleri kükürdün oluşturduğu köprüler diğer bir deyişle Sülfür köprüleri sayesine ağ oluştururlar. Bu işlemle kauçuğun, sahip olduğu plastiğe benzeyen özelliklerini kaybeder. Örneğin kullanılan kauçuk karışımı bu işlemin orta safhalarında plastik özelliğini kaybederek daha esnek bir hale gelir ve elastik özellikler kazanır.[3]
Bu yöntemle üretilen lastiklerde kullanılan materyale göre daha uzun süreli özellikler göstermektedirler. Örneğin bu kimyasal reaksiyon sonucunda ortaya çıkan madde parçalanmalara karşı daha dayanıklı, daha esnek ve olumsuz hava şartlarına karşı daha dirençlidir. Bunun yanında fiziksel etkiler karşısında ve çok dayanıklı olup bu etkilerin ortadan kalkması sonucunda önceki hallerine geri dönerler.


Bu maddelerin esnekliği üretim esnasında oluşan kükürt köprülerine bağlıdır. Üretim esnasında ne kadar kükürt köprüsü oluşmuşsa oluşan madde o kadar esnek olur. Bu yüzden üretilen maddenin esnekliği dolaylı olarak üretim esnasında kullanılan kükürdün miktarına ve vulkanizasyon işleminin uygulanma süresine bağlıdır.
Bu lastiğin eskimesiyle sülfür köprüleri yerine oksijen köprüleri alır. Eskimeyle oluşan bu değişiklikleri ürünün yapısındaki gözle görülebilen değişiklerle de gözlenebilir. Eskimiş lastik yüzeyinde gözenekler gözükür ve hassas olur.
Vulkanizasyonda kullanılan kükürt köprüleri oluşturma gibi klasik yöntemlerin yanı sıra başka yöntemler de kullanılmaktadır. Burada kauçuk molekülleri arasında bağlantılar sağlamak üzere peroksitler, metal oksitler ya da enerjice zengin olan ışınımlar kullanılmaktadır. Vulkanizasyon işleminin kükürtle yapılanı kullanılan maddenin, burada kauçuğun, yapısında çift bağların bulunmasıyla mümkündür. Bazı kauçuk türlerinin yapılarında çift bağ bulunmadığından dolayı kükürtle volkanizasyon işlemine tabi tutulması mümkün değildir. Bu yüzden bu tür kauçuklarda vulkanizasyon işlemi sırasında kükürt yerine metal oksitler kullanılmaktadır. Buna örnek olarak daha çok otomobil sektöründe yalıtım için kullanılan ve bir tür sentetik madde olan kloropren kauçuğu gösterebiliriz. Dibutilamin gibi maddeler bu yöntemle yapılan vulkanizasyon işlemlerin hızını artırıcı özelliğine sahiptirler. Bunun yanında vulkanizasyon işleminin aşamaları vulkanmeter denilen ölçü aracılığıyla test edilip görsel olarak belgelendirilebilir.


CQI-30 Kalıplama Proses Denetimi eğitimi notlarından:
Kalıplama Sistemi Değerlendirmesinde, “yapmalı” kelimesi, bu özdeğerlendirmenin amaçları için bir gerekliliği belirtir.
Gereksinimlerin karşılanamaması, “Tatmin Edici Değil” veya “Acil İşlem Gerekiyor” şeklinde bir değerlendirmeyle sonuçlanır.
Such as , “Gibi” kelimesi bir tavsiyeyi belirtir. “Gibi” teriminin kullanıldığı durumlarda, verilen herhangi bir öneri yalnızca yol gösterme amaçlıdır.